کاتالوگ جدید ناسا از ۱۲۶ سیاره فراخورشیدی عجیب   

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، فهرست جدیدی از 126 سیاره فراخورشیدی که برخی دارای پتانسیل وجود حیات هستند و برخی ویژگی‌های عجیبی دارند منتشر شد.

دراین کاتالوگ انواع مختلفی از سیارات فراخورشیدی‌ متنوع دیده می‌شود که مدارهای عجیبی دارند. وجود این سیارات در کیهان نشان می‌دهد منظومه شمسی ما سامانه‌ای یکنواخت است. با این حال به رغم اینکه این سیارات بسیار متفاوت از زمین و همسایگان آن هستند، شاید هنوز هم بتوانند کمک کنند تا بفهمیم چرا منظومه ما به آن‌ها شباهت دارد و در نتیجه جایگاه ما در کیهان آشکار شود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

بیشتر بخوانید

بیشتر بخوانید

کاوش علمی در حیات فرازمینی‌/ آیا ما تنها هستیم؟

ناسا: کشف سیاره‌ای که شاید میزبان حیات باشد

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

کاتالوگ سیارات فراخورشیدی با استفاده از داده‌های ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران ناسا (TESS) و رصدخانه کک (keck) در هاوایی  تهیه شده است.

با اطلاعات این کاتالوگ می‌توان به سؤالاتی درباره اینکه منظومه شمسی ما چه جایگاهی در میان منظومه‌های سیاره‌ای دیگر دارد، پاسخ داد.
آنالیز جدید تس-کک از 126 سیاره فراخورشیدی، با بررسی‌های قبلی تفاوت‌های اساسی دارد؛ زیرا داده‌های پیچیده‌ای در مورد اکثر سیارات ارائه کرده است.

جرم و شعاع تعداد کمی از سیارات فراخورشیدی که قبلاً کشف شده بودند تعیین شده بود. اندازه‌گیری‌های اخیر ترکیب و چگونگی شکل‌گیری سیارات را به ما نشان می‌دهد.

اندازه گیری جرم سیارات فراخورشیدی به کمک انتقال طیف نوری به سرخ و آبی

تهیه این کاتالوگ سه سال طول کشید زیرا محققان 13 هزار اندازه‌گیری از نوسان‌های کوچک سیارات در هنگام چرخش به دور ستاره‌های خود انجام دادند. سیارات به هنگام گردش به دور ستارگان خود، نیروی گرانشی هرچند ضعیف به ستاره وارد می‌کنند که باعث حرکت بسیار ناچیز ستاره به سمت سیاره می‌شود. اما این حرکت ناچیزدر طیفی که از ستاره به ما می‌رسد تاثیر می‌گذارد. حال اگر سیاره به سمت مخالف دید ما حرکت کند ستاره کمی از ما دور می‌شود و در نتیجه طیف آن به سمت قرمز میل می‌کند و اگر سیاره به ما نزدیک شود طیف ستاره نیز به سمت آبی میل می‌کند. این تغییر طیف دربازه چند سال تا چند ماه به صورت متوالی رخ می‌دهد که می‌تواند نشانه وجود سیاره‌ای با جرم زیاد در مدار ستاره باشد.

شناسایی سیارات فراخورشیدی با استفاده از انتقال به سرخ و انتقال آبی «روش سرعت شعاعی» نامیده می شود. از آنجا که قدرت کشش گرانشی یک سیاره بر یک ستاره متناسب با جرم آن است، سرعت شعاعی روش خوبی برای تعیین جرم است. بنابراین، روش سرعت شعاعی به محققان اجازه داد تا جرم 120 سیاره فراخورشیدی تایید شده و شش سیاره فراخورشیدی نامزد را مشخص کنند.

یک اَبَر زمین عجیب و یک زیر زحل

دو سیاره جدید که در بررسی تس-کک کشف شدند به دور ستاره‌ای شبیه به خورشید به نام TOI-1386 می‌چرخند که در فاصله 479 سال نوری از ما قرار دارد.

یکی از این سیارات فراخورشیدی جرم و اندازه‌ای دارد که آن را جایی بین غول گازی زحل منظومه شمسی و غول کوچک‌تر و کم جرم یخی، نپتون قرار می‌دهد. این سیاره که TOI-1386 b نامگذاری شده است، یک زیر زحل  و هدفی جذاب برای دانشمندان سیاره‌شناس است. این نوع سیارات واقعا یا کمیابند یا ما در یافتن سیاراتی زیرزحل توانمند نیستیم؛ بنابراین این سیاره، نمونه مهمی در میان سیارات فراخورشیدی است.
فاصله این سیاره از ستاره میزبانش، معادل 17 درصد فاصله زمین از خورشید است و فقط 26 روز زمینی طول می‌کشد تا یک بار به دور ستاره‌اش گردش کند.

نزدیک‌ترین همسایه تازه کشف شده آن با نام TOI-1386 c کمی آرام‌تر است. یک غول گازی تقریباً به اندازه مشتری که جرم آن معادل 30٪ جرم مشتری است. فاصله این سیاره از ستاره میزبانش، 70 درصد فاصله زمین از خورشید است و حدود 288 روز زمینی طول می‌کشد تا یک بار به دور ستاره‌اش گردش کند.
یکی دیگر از دنیاهای شگفت‌انگیز در میان این دسته از سیارات فراخورشیدی، تقریباً نصف اندازه نپتون است، با جرمی بیش از ده برابر زمین. این سیاره در فاصله 337000 سال نوری از ما قرار دارد.

فاصله این سیاره زیر نپتونی با نام  TOI-1437 b، از ستاره میزبانش معادل 14 درصد فاصله زمین از خورشید است و یک سال آن حدود 19 روز زمینی طول می کشد.
سیارات کوچکتر از نپتون، اما بزرگتر از زمین، متداول‌ترین سیارات در کهکشان ما هستند، اما در منظومه شمسی ما وجود ندارند. هر بار که یک سیاره جدید کشف می‌شود، می‌توان فهمید که جهان ما چقدر متنوع است و وجود ما در کیهان ممکن است منحصر به فردتر از آن باشد که بتوانیم درک کنیم.

سیاره فراخورشیدی جالب دیگری که در این کاتالوگ گنجانده شده است، TOI-1798 c  است این جرم یک ابر زمین است که در فاصله‌ای بسیار نزدیک به دور یک ستاره کوتوله نارنجی می‌چرخد. یک سال در این سیاره فقط 12 ساعت زمینی طول می‌کشد. سیاراتی مانند این سیاره به دلیل نزدیکی به ستارگان میزبان خود بسیار داغ هستند. تشعشعاتی که این سیاره از ستاره‌اش دریافت می‌کند بیش از 3000 برابر تشعشعاتی است که از خورشید به زمین می‌رسد. در نتیجه این سیاره احتمالاً اتمسفر اولیه خود را از دست داده است.

کاتالوگ اخیر ناسا  پایگاه داده‌ای جدیدی برای بررسی آخرین یافته‌های تس فراهم کرد. این کاتالوگ مطالعه شرایط محیطی و متغیرهایی چون جرم، چگالی و ترکیبات سیارات فراخورشیدی به ویژه سیاراتی که قابلیت پشتیبانی از حیات دارند را در اختیار اخترشناسان قرار می‌دهد.

ترجمه از مریم فخیمی